Όταν έκανε το πρώτο του ταξίδι από το Παρίσι στην Κωνσταντινούπολη το 1883, το Orient Express επαναπροσδιόρισε πώς θα μπορούσε να μοιάζει το ταξίδι με τρένο. Σχεδόν 140 χρόνια μετά, καθώς ετοιμάζεται για να βγει ξανά στις γραμμές, η σιδηροδρομική γραμμή υψηλής τεχνολογίας μπορεί να αποτελέσει ακόμη ένα σημείο αναφοράς για τις σιδηροδρομικές διαδρομές.
Η είδηση ότι το θρυλικό τρένο θα ξαναρχίσει τις πτήσεις έκανε για πρώτη φορά το γύρο του καλοκαιριού, όταν ο γαλλικός όμιλος φιλοξενίας Accor, ο οποίος κατείχε το 50% της επωνυμίας Orient Express το 2017, ανακοίνωσε ότι θα αποκαταστήσει και θα επανασχεδιάσει την αρχική πολυτελή κομβόι -πρώην γνωστό ως Nostalgie-Istanbul-Orient-Express—για να καλωσορίσει τους επιβάτες στο εγγύς μέλλον (2025, για την ακρίβεια).
Οι αρχικοί καρποί αυτής της αποκατάστασης έχουν τώρα αποκαλυφθεί. Μια πρώτη παρτίδα εικόνων των ενημερωμένων εσωτερικών χώρων του αυτοκινήτου μόλις κυκλοφόρησε στο κοινό, ενώ μια καθηλωτική έκθεση με τον εύστοχο τίτλο «Orient Express Revelation» πραγματοποιείται στο Παρίσι αυτή την εβδομάδα.
Από μια γρήγορη ματιά, είναι ασφαλές να πούμε ότι το «νέο» τρένο αποπνέει εξίσου αίγλη με τον προκάτοχό του. Πλούσιο και οπτικά συναρπαστικό, το Orient Express 2.0 φαίνεται να συνδυάζει μια αισθητική της δεκαετίας του 1920 με σύγχρονα στυλ και mod-cons—ένα κουμπί κλήσης για σαμπάνια στα τραπέζια του αυτοκινήτου του μπαρ, μοντέρνα έργα τέχνης σε όλες τις καμπίνες, μια διάταξη που σχεδιάστηκε για τη βελτιστοποίηση του χώρου— παράλληλα αυθεντικές λεπτομέρειες όπως λάμπες λουλουδιών Lalique και μαρκετερί Morrison and Nelson. Τα τελευταία βρέθηκαν σχεδόν άθικτα όταν το τρένο «ανακαλύφθηκε ξανά» το 2015 από τον ερευνητή της βιομηχανικής ιστορίας Arthur Mettetal, αφού παρέμενε εγκαταλελειμμένο για σχεδόν 10 χρόνια στα σύνορα μεταξύ Λευκορωσίας και Πολωνίας.
«[Όταν φτάσαμε στο χώρο] η ξυλουργική, τα έπιπλα, τα πάνελ μαρκετερί και το γυαλί Lalique ήταν όλα στη σωστή θέση τους», θυμάται ο Mettetal. «Ήταν υπέροχο».
Για τον Sébastien Bazin, Πρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο της Accor, η ύπαρξη διαφορετικών διακοσμητικών κωδίκων —και του παρελθόντος όσο και του νέου— αντί για μια ιστορικά πιστή αναπαραγωγή του τρένου των αρχών του 20ου αιώνα ήταν μια ουσιαστική πτυχή του επανασχεδιασμού.
«Το Orient Express είναι ένας θρύλος που έζησε μέσα από ιστορίες, ταξίδια και χρόνια», λέει. «Η φύση αυτής της κληρονομιάς σημαίνει ότι η αναγέννηση της μάρκας πρέπει να έχει απήχηση τόσο στην ιστορία της όσο και στο σήμερα, για να δημιουργήσει κάτι διαχρονικό».
Ο Γάλλος αρχιτέκτονας Maxime D’Angeac, γνωστός για τις σχεδιαστικές του συνεργασίες με αρκετούς γαλλικούς οίκους μόδας, είχε επιφορτιστεί με αυτόν τον στόχο. Για να το πετύχει, προσέγγισε το πιο διάσημο τρένο του κόσμου από δύο διαφορετικές οπτικές γωνίες. «Έπρεπε να σεβαστώ δύο βασικά στοιχεία σε αυτό το τρομερό έργο», λέει. Επέκταση του πνεύματος καινοτομίας που χαρακτήριζε το αρχικό τρένο και επανεφεύρεση της έννοιας της άνεσης και της πολυτέλειας για τον 21ο αιώνα.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ο D’Angeac εργάστηκε για να ερμηνεύσει εκ νέου ορισμένα από τα καθοριστικά στοιχεία του πρώτου Orient Express, όπως η ταπετσαρία με μοτίβο ράγας που πρωτοστάτησε η Suzanne Lalique στη δεκαετία του 1930, την οποία ενσωμάτωσε σε όλο το τρένο, από τα δερμάτινα χωρίσματα του μπαρ μέχρι το σχεδιαστικές πινελιές της τραπεζαρίας. Επίσης, επανέφερε τα πάνελ από σκούρο ξύλο – «μια υπογραφή του Orient Express», εξηγεί – αλλά τους έδωσε νέα ζωή αντιπαραβάλλοντάς τα με ζωηρά χρώματα όπως το πράσινο και το μωβ, που φαίνονται στα βελούδινα έπιπλα που καλύπτουν το τρένο.
Αξιοσημείωτα είναι επίσης τα ανάγλυφα χαλιά των διαδρόμων—που περιγράφονται ως «θεατρικά» σε μια έκδοση που περιγράφει λεπτομερώς τις προσπάθειες ανακαίνισης—οι μεγάλοι θόλοι φωτός σε στυλ Δεύτερης Αυτοκρατορίας του μπαρ και η οροφή με καθρέφτη του εστιατορίου (όλοι οι εσωτερικοί χώροι παίζουν ένα παρτίδα με γυαλί και καθρέφτες, τόσο ως φόρο τιμής στη Lalique όσο και για να καλλιεργήσει μια αίσθηση ότι βρισκόμαστε σε εξωτερικό χώρο).
Οι χώροι για τους οποίους ο αρχιτέκτονας είναι πιο περήφανος, ωστόσο, είναι οι σουίτες, τις οποίες σχεδίασε να είναι κυκλικές για να αντιπαραβάλλουν τις αυστηρές γραμμές του τρένου και να «προσθέσουν απαλότητα και ισορροπία».
«Μέσα από τις λεπτομέρειες τους, διοχετεύουν το πνεύμα της δεκαετίας του 20», λέει ο D’Angeac, «καθώς και την κληρονομιά της «Γαλλικής Ένωσης Μοντέρνων Καλλιτεχνών» [ένα κίνημα που αποτελείται από διακοσμητικούς καλλιτέχνες και αρχιτέκτονες που ιδρύθηκε στη Γαλλία το 1929] .» Πράγματι, κάθε κατοικία είναι ένας ύμνος στη δεξιοτεχνία, με δερμάτινους τοίχους, «μαγικούς» καθρέφτες που παίζουν με την προοπτική, ξύλινα κεφαλάρια κεντημένα με φίλντισι και χάλκινες χάντρες και γωνίες στολισμένες με περισσότερα από τα αυθεντικά πάνελ της Lalique που ανακτήθηκαν από το πρωτότυπο Nostalgie -Αυτοκίνητα Κωνσταντινούπολη-Orient Express.
Όσο για μερικές από τις πιο δύσκολες πτυχές του επανασχεδιασμού, ο D’Angeac επισημαίνει αυτό που αποκαλεί «η μεγάλη μεταμόρφωση» του Orient Express – δηλαδή τη μετατόπισή του από τη μέρα στη νύχτα. «Για να επιτύχουμε μια μετάβαση στις αισθήσεις και την ατμόσφαιρα, έπρεπε να βρούμε έξυπνους τρόπους για να τροποποιήσουμε τη διακόσμηση από τη μέρα στο βράδυ», λέει. «Αυτό αποδείχθηκε μια πραγματική πρόκληση, όπως και η εύρεση τρόπων για να προσφέρει εξαιρετική άνεση σε ιδιαίτερα μικρούς χώρους». Για το σκοπό αυτό, δημιούργησε καθηλωτικές, σχεδόν θεατρικές αλλαγές σκηνής στις καμπίνες, καθώς και πιο λεπτές ρυθμίσεις, όπως κρεβάτια που μεταμορφώνονται σε καναπέδες.
Ενώ θα πρέπει να περιμένουμε λίγο ακόμα για την πλήρη ανανέωση, η Mettetal πιστεύει ότι η ανακαίνιση όπως έχει σήμερα μπορεί να θεωρηθεί επιτυχία. “Ο D’Angeac έχει αποτυπώσει τον χαρακτήρα αυτού του τρένου και την ιστορία του”, λέει. «Μέσα από τη δουλειά του, έχει προσφέρει μια φιλόδοξη και ακριβή πρόταση για το τι πρέπει να είναι ένα νέο Orient Express σήμερα». Ο Μπαζίν συμφωνεί. «Είναι ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα», λέει.
Θέλετε να δείτε περισσότερα από το Nostalgie-Istanbul-Orient-Express; Μετά το Παρίσι, το νέο σχέδιο θα παρουσιαστεί επίσης στο Design Miami από τις 30 Νοεμβρίου έως τις 4 Δεκεμβρίου—αν και, αν δεν μπορείτε να παρευρεθείτε, μπορείτε επίσης να εξερευνήσετε το τρένο μέσω μιας νέας περιήγησης βίντεο.
