Πριν από το θάνατό της, η καθαρή περιουσία της βασίλισσας ήταν σημαντική – αλλά όχι τόσο μεγάλη όσο νομίζετε.
Όταν πέθανε στις 8 Σεπτεμβρίου 2022, η βασίλισσα Ελισάβετ II είχε μια αρκετά μεγάλη καθαρή αξία. Οι ερωτήσεις για το πώς βγάζει τα χρήματά της η βασιλική οικογένεια κυκλοφορούν εδώ και χρόνια. Συχνά παρακινούνται από στιγμές όπως όταν ο πρίγκιπας Χάρι και η Μέγκαν Μαρκλ ανακοίνωσαν την επίσημη αποχώρησή τους ως ανώτερα μέλη του «The Firm».
Οι «μισθοί» της βασιλικής οικογένειας είχαν γίνει πρωτοσέλιδο για τελευταία φορά τον Νοέμβριο του 2019, μετά από ανεπιβεβαίωτες αναφορές ότι ο πρίγκιπας Andrew, ο δεύτερος νεότερος γιος της βασίλισσας Ελισάβετ, θα παραιτηθεί από την ετήσια καταβολή του ύψους περίπου 300.000 δολαρίων μετά την αποχώρησή του από τα δημόσια καθήκοντα για το άμεσο μέλλον, εν μέσω ενός νέφους σκάνδαλο.
Ποιοι είναι λοιπόν οι μισθοί της βασιλικής οικογένειας, πώς τους κερδίζουν και από πού προέρχονται τα χρήματα; Ποια ήταν η καθαρή αξία της βασίλισσας πριν από το θάνατό της και πώς βγάζουν χρήματα τώρα η Μέγκαν και ο Χάρι; Δείτε τι γνωρίζουμε, συμπεριλαμβανομένου του κόστους αυτών των κεφαλαίων στον μέσο φορολογούμενο στην Αγγλία.
Πόσο πληρώνει η Βρετανία στη βασιλική οικογένεια;
Όπως συμβαίνει με τα περισσότερα πράγματα που σχετίζονται με τα βασιλικά μέλη, η απάντηση είναι περίπλοκη. Η βασιλική οικογένεια αμείβεται μέσω ενός μείγματος δημόσιου και ιδιωτικού χρήματος – αυτό είναι πάνω από την καθαρή αξία που περιλαμβάνει κληρονομικό πλούτο, ένα σημαντικό χαρτοφυλάκιο ακινήτων και άλλα περιουσιακά στοιχεία. Πριν από το θάνατό της, το μεγαλύτερο μέρος των ετήσιων εσόδων και εξόδων της οικογένειας της Βασίλισσας Ελισάβετ Β’ πληρωνόταν μέσω τριών πηγών: του δημόσιου Sovereign Grant και των ιδιωτικών Δουκάτων της Κορνουάλης και του Λάνκαστερ.
Το Sovereign Grant
Από το 2012, τα επίσημα καθήκοντα του μονάρχη και τα έξοδα που συνεπάγεται η συντήρηση των κατεχόμενων ανακτόρων, πληρώνονται από ένα ετήσιο κατ’ αποκοπή ποσό που διαχειρίζεται η κυβέρνηση και ονομάζεται Sovereign Grant. Σύμφωνα με τον επίσημο ιστότοπο της βρετανικής μοναρχίας, «η χρηματοδότηση για το Sovereign Grant προέρχεται από ένα ποσοστό των κερδών των εσόδων του Crown Estate». Το Crown Estate, όπως εξηγεί το CNN Money, μπορεί να οριστεί χονδρικά ως «μια συλλογή ακινήτων και αγροκτημάτων του Ηνωμένου Βασιλείου που παράγουν εκατοντάδες εκατομμύρια λίρες κάθε χρόνο».
Αυτά τα εδάφη παραδόθηκαν για πρώτη φορά από τον Γεώργιο Γ’ το 1760, για να τα διαχειρίζεται το Υπουργείο Οικονομικών στο μέλλον. Το Crown Estate τεχνικά ανήκει στον βασιλεύοντα μονάρχη, αλλά όπως διευκρινίζει ο ιστότοπός τους, «δεν είναι ιδιωτική ιδιοκτησία του μονάρχη — δεν μπορεί να πουληθεί από τον μονάρχη, ούτε τα έσοδα από αυτό ανήκουν στον μονάρχη». Επί του παρόντος εποπτεύεται από το συμβούλιο ενός ανεξάρτητου οργανισμού.
Κατά το οικονομικό έτος 2018-2019, το συνολικό ποσό της κρατικής επιχορήγησης ήταν 82,2 εκατομμύρια λίρες (δηλαδή σχεδόν 106 εκατομμύρια δολάρια σε αμερικανικά δολάρια). Ούτε η βασίλισσα ούτε η οικογένειά της μάζεψαν αυτό το σύνολο, ωστόσο: 32,9 εκατομμύρια λίρες από αυτές διατέθηκαν για το “Reservicing of Buckingham Palace” και κάλυψε επίσης τα έξοδα ταξιδιού της βασιλικής οικογένειας που σχετίζονται με τα καθήκοντα, τη μισθοδοσία, άλλα έξοδα προσωπικού και κυριολεκτικά κρατώντας τα φώτα αναμμένα.
Το Sovereign Grant αντικατέστησε τον Civil List και τρεις Grants-in-Aid για ταξίδια, επικοινωνίες και συντήρηση παλατιών. Μέχρι την κατάργησή του το 2012, η Πολιτική Λίστα ήταν ένα ετήσιο ποσό που η κυβέρνηση έδινε στη βασίλισσα για να καλύψει τα καθήκοντά της ως Αρχηγός του Κράτους και Αρχηγός της Κοινοπολιτείας και επιχορηγήσεις από κυβερνητικές υπηρεσίες που προηγουμένως πλήρωναν για βασιλικά καθήκοντα -σχετικά ταξίδια και συντήρηση βασιλικών κατοικιών.
Το Privy Purse και το Δουκάτο του Λάνκαστερ
Εάν το Sovereign Grant είναι ένα είδος λογαριασμού εξόδων, το Privy Purse περιλαμβάνει το πραγματικό εισόδημα του μονάρχη (τα κτήματά του θεωρούνται επίσης ότι περιλαμβάνονται στο Privy Purse). Το εισόδημα του μονάρχη προέρχεται από το Δουκάτο του Λάνκαστερ, το οποίο είναι ένα χαρτοφυλάκιο γης, περιουσίας και περιουσιακών στοιχείων που κρατούνται σε καταπίστευμα για τον κυρίαρχο. Το 2018, το Privy Purse έλαβε σχεδόν 20 εκατομμύρια λίρες (περίπου 26 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ) σε εισόδημα από το Δουκάτο του Λάνκαστερ.
Ενώ ο μονάρχης χρησιμοποιεί μέρος αυτών των χρημάτων για να καλύψει πρόσθετα έξοδα, η Ελισάβετ άντλησε επίσης από αυτά για να πληρώσει στα παιδιά της τον Πρίγκιπα Άντριου, τον Πρίγκιπα Εδουάρδο και την Πριγκίπισσα Άννα ένα μισθό για το πρόγραμμα των βασιλικών αρραβώνων τους σε όλο τον κόσμο. Όταν ο πρίγκιπας Άντριου παραιτήθηκε από τα δημόσια καθήκοντά του το 2019, δεν ήταν αμέσως σαφές εάν εξακολουθούσε να λαμβάνει χρήματα από τη μητέρα του τη βασίλισσα (η βρετανική ταμπλόιντ η Daily Express ισχυρίστηκε ότι είναι, σύμφωνα με μια ανώνυμη πηγή – αλλά το Παλάτι του Μπάκιγχαμ το έκανε δεν επιβεβαιώνει).
Το Δουκάτο της Κορνουάλης
Ιδρύθηκε το 1137, το ιδιωτικό κτήμα “χρηματοδοτεί τις δημόσιες, φιλανθρωπικές και ιδιωτικές δραστηριότητες του Πρίγκιπα της Ουαλίας και της οικογένειάς του”, αναφέρει ο ιστότοπός του. Αποτελείται από γη και ακίνητα σε 23 αγγλικές κομητείες και ένα χαρτοφυλάκιο επενδύσεων. Όταν ήταν Πρίγκιπας της Ουαλίας, ο Κάρολος και η σύζυγός του, Καμίλα Πάρκερ Μπόουελς, λάμβαναν το εισόδημά τους από το Δουκάτο της Κορνουάλης—90 τοις εκατό, σύμφωνα με το CNN Money. Πλήρωσε τον πρίγκιπα Ουίλιαμ και την Κέιτ Μίντλετον, και πρώην πρίγκιπες Χάρι και Μέγκαν Μαρκλ, μέσω πλεονασμάτων εσόδων από το Δουκάτο της Κορνουάλης. Τα αδέρφια του, η πριγκίπισσα Άννα, ο πρίγκιπας Άντριου και ο πρίγκιπας Εδουάρδος, πληρώνονται μέσω του Δουκάτου του Λάνκαστερ.
Σύμφωνα με αναφορές, η Αυτού Μεγαλειότητα ήταν διαβόητη λιτή. «Οι εφημερίδες τεμαχίζονται για να στρώσουν τα άλογα, το κορδόνι των δεμάτων επαναχρησιμοποιείται, τα ξεφτισμένα σεντόνια και τα ξεσκονόπανα καταριούνται», γράφουν οι Sunday Times σχετικά με την καθαριότητα του Μπάκιγχαμ στο Παλάτι.
Ο Χάρι και η Μέγκαν «κόπηκαν» και ζουν από την κληρονομιά του από την πριγκίπισσα Νταϊάνα
Στην ανακοίνωση του Ιανουαρίου του 2020 για την πρόθεσή τους να αποχωρήσουν από τα βασιλικά καθήκοντα, ο πρίγκιπας Χάρι και η Μέγκαν Μαρκλ δήλωσαν την επιθυμία να «εργαστούν για να γίνουν οικονομικά ανεξάρτητοι». Τον Σεπτέμβριο του 2020, το Newsweek επιβεβαίωσε ότι ο πρίγκιπας Χάρι δεν λάμβανε πλέον κεφάλαια μέσω του Δουκάτου της Κορνουάλης. Τον ίδιο μήνα, το ζευγάρι ανακοίνωσε επίσης ότι είχε επιστρέψει τα 2,4 εκατομμύρια £ σε δημόσιο χρήμα που ελήφθη από το Sovereign Grant που χρησιμοποιήθηκε για την ανακαίνιση του σπιτιού τους στο Windsor, Frogmore Cottage.
Αλλά στη συνέντευξή τους με την Όπρα, ο Χάρι και η Μέγκαν αποκάλυψαν ότι είχαν σταματήσει να πληρώνονται το πρώτο τρίμηνο του 2020 – πολύ νωρίτερα από ό,τι οι συζητήσεις για την αποχώρησή τους είχαν κάνει να πιστέψουν. «Η οικογένειά μου κυριολεκτικά με διέκοψε οικονομικά και έπρεπε να αντέξω οικονομικά την ασφάλεια για εμάς», είπε ο Χάρι, εκφράζοντας ανησυχίες για την ασφάλεια του γιου τους Άρτσι χωρίς τις λεπτομέρειες ασφαλείας που είχε ανακαλέσει η βασιλική οικογένεια.
Ο Χάρι είπε ότι ζούσαν από το μερίδιό του στην κληρονομιά που άφησε η μητέρα του, πριγκίπισσα Νταϊάνα, σε αυτόν και στον αδερφό του Ουίλιαμ μετά τον θάνατό της το 1997. Σύμφωνα με την Independent, μετά τους φόρους, το μισό που έλαβε ο Χάρι όταν έκλεισε τα 25 ποσά σε περίπου 13 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ. “Χωρίς αυτό, δεν θα μπορούσαμε να το κάνουμε αυτό”, είπε ο Χάρι, προτείνοντας τη μετακόμισή τους σε ένα νέο σπίτι στην Καλιφόρνια χάρη σε αυτά τα κεφάλαια.
Ο Χάρι και η Μέγκαν υπέγραψαν μια πολύ προσοδοφόρα συμφωνία με το Netflix, η οποία εκτιμάται ότι κοστίζει μεταξύ 100 και 240 εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ (η πλατφόρμα ροής δεν έχει επιβεβαιώσει ένα ποσό). Παράγουν επίσης ένα podcast σε μια συμφωνία με το Spotify και η Oprah και ο Harry παρήγαγαν μια ντοκιμαντέρ για την ψυχική υγεία για το Apple TV+. Τον Αύγουστο του 2022, η Markle κυκλοφόρησε το δικό της podcast, Archetypes. Αρχικά, «το Netflix και το Spotify δεν ήταν μέρος του σχεδίου», είπε ο Χάρι στην Oprah στη συνέντευξη.
Αυτές οι ροές εσόδων είναι επιπλέον των χρημάτων της ίδιας της Μαρκλ από την προηγούμενη καριέρα της ως ηθοποιός – στις μέρες της στο αμερικανικό δράμα Suits, κέρδισε έναν αναφερόμενο μισθό περίπου 450.000 $ εκτός από τις εγκρίσεις και τα σχετικά έσοδα. Αν και είναι ένας ανεπιβεβαίωτος αριθμός, μια έκθεση του Forbes τον Φεβρουάριο του 2020 υπολόγιζε την καθαρή περιουσία του Χάρι και της Μέγκαν σε περίπου 10 εκατομμύρια δολάρια.
Κάστρα, μετοχές και γραμματόσημα
Ο μονάρχης έχει περιουσιακά στοιχεία. Πριν από το θάνατό της, η Ελισάβετ είχε ένα προσωπικό χαρτοφυλάκιο επενδύσεων και μια συλλογή γλυκών γραμματοσήμων, ενώ κληρονόμησε επίσης το Balmoral και το Sandringham Estates από τον πατέρα της. Ωστόσο, η βασίλισσα δεν μπορούσε να χτυπήσει μια-δυο τιάρα, αν οι καιροί ήταν δύσκολοι – τεχνικά δεν ήταν κάτοχος των κοσμημάτων του στέμματος, των βασιλικών κατοικιών ή των περισσότερων Βασιλικών Συλλογών Τέχνης. Σε περίπτωση θανάτου της, αυτά μεταβιβάστηκαν στον επόμενο ηγεμόνα, τον βασιλιά Κάρολο.
Και πάλι, κάθε εισόδημα που πέφτει στα παιδιά και τα εγγόνια της Ελισάβετ από τα Δουκάτα είναι πάνω από τον δικό τους κληρονομικό πλούτο.
Πληρώνει φόρους ο μονάρχης;
Πριν από το θάνατό της, η βασίλισσα πλήρωσε οικειοθελώς φόρο εισοδήματος και φόρο κεφαλαιουχικών κερδών από το 1992. Κάθε εισόδημα που λαμβάνεται από το Δουκάτο του Λάνκαστερ και δεν πηγαίνει σε επίσημες δαπάνες φορολογήθηκε επίσης. Υπόκειτο επίσης σε Φόρο Προστιθέμενης Αξίας που πλήρωνε οικειοθελώς τοπικούς φόρους.
Τι κοστίζει στους Βρετανούς φορολογούμενους η πληρωμή των βασιλικών;
Από την τσέπη? Ειλικρινά, όχι πολύ — συλλογικά, δηλαδή. Το 2018, κόστισε σε κάθε μέσο Βρετανό φορολογούμενο περίπου 65 πένες ετησίως, σύμφωνα με την Fast Company. Έτσι λιγότερο από ένα δολάριο. Ακόμη και με το κόστος να αυξάνεται κατά 41 τοις εκατό το 2019, ανά Business Insider, ο μεμονωμένος φορολογούμενος εξακολουθεί να πληρώνει χρήματα για ένα φλιτζάνι καφέ. Ένα παραδοσιακό, βιολογικό φλιτζάνι καφέ.
